راهنمای مطالعه
همه انسان ها در طول زندگی خود لحظات ناراحت کننده ای را پشت سر می گذارند. حتی شادترین افراد هم در برخی از مواقع احساس غم و ناراحتی را تجربه کرده اند، اما تشخیص اینکه شما فقط ناراحتید یا اینکه از افسردگی رنج می برید، کار ساده ای نیست.
احساس غم و افسردگی از جمله احساساتی هستند که شباهت های زیادی با یکدیگر دارند، اما اشتباه گرفتن این دو مقوله با هم می تواند در طول زمان، باعث بروز مشکلات جدی شود. اگر دوست دارید بیشتر در مورد تفاوت های میان احساس غم و افسردگی اطلاعات داشته باشید، در ادامه این مطلب از «پاسخ از ما» ما را همراهی کنید.
نکته ای که توجه به آن بسیار حائز اهمیت است این است که احساس غم تبعاتی از جمله بی قراری ، بغض، زودرنجی ، بی حوصلگی را به همراه دارد، که از نشانه های اصلی اختلال افسردگی نیز می باشند. اما نباید احساس غم و ناراحتی را با انواع مختلف افسردگی اشتباه گرفت.
تشخیص اینکه احساس غمگینی و ناراحتی را به عنوان شروع کننده اختلال افسردگی در نظر بگیریم یا آن را تنها به عنوان احساس غمی قلمداد کنیم که در برخی از شرایط کاملا طبیعی است، حتی برای برخی از روانشناسان تازه کار هم موضوع ساده ای نیست.
افسردگی نشانه هایی دارد که با توجه به میزان شدت این نشانه ها و تعداد علائمی که به طور همزمان در فرد بروز می کند، از احساس غم که واکنش طبیعی سیستم روانی فرد به مشکلات می باشد، متمایز می شود.
میتوانید برای مطالعه بیشتر به مقاله چگونه کودکی شاد داشته باشیم؟ هم سری بزنید.
علائمی که در صورت مشاهده در فرد غمگین، باید به افسردگی او مشکوک شد
مراجعه به یک متخصص حرفه ای برای سنجش علائم و تشخیص درست ضروری است. برخی از علائمی که در صورت مشاهده آن بهتر است در اسرع وقت به متخصص مراجعه کنید تا بررسی های بیشتر انجام شود عبارتند از:
خلق پایین
افسردگی در دسته اختلالات خلقی دسته بندی می شود. خلق شامل طیف وسیعی از احساسات از شادی مفرط تا غم شدید می باشد که فرد در درون خود تجربه می کند. خلق افراد در هر لحظه ممکن است در طیفی بین بالا تا پایین قرار بگیرد و نقطه میانی را هم تحت عنوان خلق نرمال می شناسند.
خلق فرد افسرده با توجه به شدت افسردگی ممکن است پایین یا بسیار پایین باشد. احساس کسالت و رخوت مداوم، زودرنجی، گریه کردن زیاد و بی دلیل، بی حوصلگی، بی میلی، کاهش انگیزه و لذت نبردن از مسائل (بی لذتی) همه از نشانه های خلق پایین می باشد که در افسردگی رایج است.
می توانید برای کاهش افسردگی مقاله چه غذاهایی برای درمان افسردگی مضر هستند و چه غذاهایی مفید؟ را مطالعه کنید.
خستگی
احساس خستگی و ضعف بدنی منجر به عدم تحرک بیمار و در نتیجه حادتر شدن علائم افسردگی در او می شود. این خستگی به دلایل روحی و روانی ایجاد شده و ناشی از کار و فعالیت زیاد نیست.
یکی از راهکارهای موثر در درمان افسردگی در این گونه موارد این است که فرد بتواند بر حس عدم تمایل به تحرک و خستگی جسمی غلبه کند و فعالیت های بدنی مانند انجام انواع ورزش ها را در برنامه زندگی خود بگنجاند.
در هنگام ورزش سطح هورمون ها و مواد شیمیایی که باعث حس شادابی می شود، تغییر می کند. در واقع، این مواد که به صورت طبیعی در بدن ساخته می شود، مشابه داروهای ضد افسردگی عمل می کنند.
عدم تمرکز
اختلال افسردگی به دلیل ایجاد تغییرات در نحوه عملکرد بخش های مختلف مغز و به هم خوردن هورمون ها و مواد شیمیایی درون مغز در نحوه عملکرد حافظه، توجه و تمرکز اختلال ایجاد می کند و در نتیجه بر جنبه های مختلف زندگی فرد مانند شغل و تحصیلات نیز تأثیر منفی می گذارد.
عدم تعادل در خواب و خوراک
فرد افسرده یا بی خواب است یا زیاد می خوابد یا اشتهای خود را کامل از دست می دهد یا بیش از اندازه تمایل به خوردن دارد و این عدم تعادل و بی قراری بر سایر جنبه های زندگی او نیز اثر می گذارد.
عدم تمایل به حضور در جمع
فرد افسرده از جمع گریزان است و تمایل به سکوت و انزوا دارد. این فرد کم کم رابطه اش را با جمع و محیط اجتماعی خود از دست می دهد، به طوری که حتی اجازه نمی دهد که دیگران برای حل مشکل به او کمک کنند و گاهی در صورت مداخله دیگران، با پرخاشگری و عصبانیت واکنش نشان می دهد.
فکر کردن به مرگ
فرد افسرده ناامید است و تمایل خود را به تمام شادی ها و علایق قبل خود از دست داده است و از هیچ چیز لذت نمی برد، تا حدی که هیچ دل خوشی برای ادامه زندگی ندارد و دائما به مرگ و حتی خودکشی فکر می کند.
مشاهده این علائم به طوری که اطرافیان ما نیز متوجه این تغییرات شوند، به عنوان حس غم که واکنشی طبیعی است، قلمداد نمی شود. در این شرایط تشخیص اختلال افسردگی باید توسط روانشناس یا روانپزشک تأیید و اقدامات لازم برای شروع درمان انجام شود.
اگر در خود یا اطرافیان خود بیش از پنج مورد از موارد بالا را به مدت بیش از دو هفته مشاهده کردید، به فکر درمان باشید و از یک روان درمانگر نیز درخواست کمک کنید. طبق آمار به دست آمده از تحقیقات،
معمولا افراد افسرده نشانه های افسردگی را جدی نمی گیرند و آن را با احساس غم و ناراحتی اشتباه می گیرند و تنها زمانی اقدام به مراجعه به متخصص می کنند که افسردگی شان تا حد زیادی پیشروی کرده.
تا حدی که این افسردگی فعالیت های روزمره شان مانند غذا خوردن و خوابیدن را مختل کرده باشد. در خیلی از موارد حتی مشاهده شده که فرد ده سال بعد از بروز نشانه های اولیه افسردگی اش، برای درمان بیماری خود اقدام نموده است.
امروزه افسردگی در سراسر جهان شایع شده و به یک مشکل اساسی تبدیل گشته است. روانشناسان هنوز نتوانسته اند به طور قاطعانه عامل ایجاد افسردگی را مشخص کنند. شروع افسردگی سن مشخصی ندارد. از دوره کودکی تا کهنسالی امکان مبتلا شدن به افسردگی وجود دارد.
نوع نگرش فرد با احتمال ابتلا به اختلال افسردگی رابطه دارد. افرادی که افکار منفی زیادی دارند، بعد از مدتی نسبت به تمام ابعاد زندگی نظر منفی پیدا می کنند. خانواده فرد نیز در دچار شدن او به افسردگی نقش به سزایی دارد؛ به طور مثال، در افرادی که از محبت و کانون گرم خانواده به طور کافی بهره نبرده باشد، احتمال این که دچار افسردگی شود، بسیار زیاد است.
امید داشتن به زندگی، دیدگاه مثبت، کسب موفقیت های جدید، تحقق یافتن اهداف و آرزوها موجب دوری از افسردگی می شود. گاهی نیز ممکن است افسردگی به طور ژنتیکی به فرد منتقل شود. همچنین، افسردگی بر روی روح و روان و تفکر فرد تاثیر می گذارد و اگر به موقع درمان نشود، منجر به بیماری ها و مشکلات جسمی نیز می شود، چرا که بسیاری مشکلات جسمی ریشه در مشکلات روانی دارد.
تفاوت های بین احساس غم و افسردگی چیست؟
اما برای اینکه افسردگی را از احساس غم تشخیص بدهید، لازم است با تفاوت های این دو آشنایی داشته باشید. در ادامه به برخی از تفاوتهای افسردگی با احساس غم و اندوه اشاره می شود:
? یکی از تفاوت های احساس ناراحتی با ابتلا به افسردگی در این است که افسردگی روی زندگی روزمره، روابط اجتماعی و حتی فعالیت جسمی افراد تاثیر منفی می گذارد. با وجود اینکه فرد در حالت ناراحتی احساس غم و اندوه می کند، فعالیت های روزمره او مختل نمی شود.
اما شخصی که افسرده است احساس می کند که انگیزه اش کاهش پیدا کرده و هیچ لذتی از زندگی اش نمی برد. فرد افسرده زودرنج نیز می شود و در صورت شدت یافتن افسردگی اش، حتی قادر نیست از جایش برخیزد و به انجام کارهای عادی و مسئولیت های روزمره زندگی اش بپردازد.
? هنگامی که شما بنا به دلایلی ناراحت هستید، تا حدودی می توانید آن را کنترل کنید و با انجام برخی فعالیت ها راهی پیدا کنید تا از حال و هوای غم و اندوه بیرون بیایید، ولی فرد افسرده علاوه بر اینکه رغبتی به انجام دادن فعالیت های مختلف برای بیرون آمدن از شرایط افسردگی ندارد، هیچ فعالیتی را هم برای بهبود حالش موثر نمی بیند.
هنگامی که غمگین هستید، می توانید با تغییر محیط به شکل دلخواه خود، حال و هوای خود را عوض کنید، ولی اگر افسرده باشید، با وجود آگاهی از مشکلتان نمی توانید کاری برای رفع آن انجام دهید.
? احساس غم و اندوه معمولا دلیل مشخصی دارد و می توان آن را به موقعیت های متفاوتی ربط داد که فرد تجربه می کند؛ مثلا ما می گوییم به دلیل این که دچار ورشکستگی شده ام، مدتی است که احساس ناراحتی می کنم. همچنین ممکن است با تجربه یک شکست عشقی، از دست دادن شغل و یا ضرر مالی دچار احساس غم و اندوه شده باشید.
ولی در افسردگی معمولا فرد نمی تواند دلیل مشخصی برای حس غمگینی خود عنوان کند، به طوری از همه چیز شاکی است و نسبت به بسیاری از ابعاد زندگیش ابراز عدم رضایت می کند. این عدم رضایت بیشتر از اینکه متأثر از واقعیت های بیرونی زندگی فرد باشد، از نگرش منفی او نشأت می گیرد.
? احساس غم معمولا به مرور زمان و با اقدامات فعالانه فرد برای کاهش آن رنگ می بازد و بهبود پیدا می کند، در حالی که افسردگی به تدریج شدت و عمق پیدا می کند و علائم آن حادتر می شود.
افسردگی نیز مانند سایر بیماری ها، بسته به نوع و سطحش، دوره درمان متفاوتی دارد.
انتظار نتیجه گرفتن سریع از روند درمان چه به صورت دارویی و چه از طریق روان درمانی، تصور اشتباهی است.
روند درمان بستگی به ویژگی های شخصی فرد و شدت بیماری او دارد. اگر فردی دچار افسردگی خفیف شده باشد، می تواند با تغییر سبک زندگی خود و رعایت برخی دستورالعمل ها، به تنهایی یا با کمک خانواده یا دوستانش آن را درمان کند.
اما مقابله با افسردگی مزمن یا حاد به هیچ وجه کار ساده ای نیست. گاهی فرد به تنهایی قادر نخواهد بود که افسردگی را شکست دهد. در چنین شرایطی باید درمان زیر نظر یک روانپزشک انجام شود و بسته به تشخیص روانپزشک ممکن است روان درمانی، دارو درمانی و یا استفاده از هر دو روش به صورت همزمان توصیه شود.
