راهنمای مطالعه
اگر پیگیر بهترین فیلم های سال ۲۰۱۹ بوده باشید، قطعا نام فیلم «داستان ازدواج» (Marriage Story) به گوش‌تان خورده است؛ فیلمی تحسین شده که هم در مراسم «گلدن گلوب» و هم در «اسکار» موفق شد در بخش های متعددی نامزد دریافت جایزه شود.
فیلم «نوآ بامباک» تحسین بسیاری از منتقدین را بر انگیخت، تا جایی که «هیئت ملی بازبینی فیلم» (National Board of Review) و مجله «تایم» (Time)، «داستان ازدواج» را به عنوان یکی از ۱۰ فیلم برتر سال ۲۰۱۹ انتخاب کردند.
فیلم «داستان ازدواج» از جمله فیلم های درامی است که جهان بینی اش مختص آمریکا یا دنیای غرب یا کشورهای آسیایی نیست، بلکه فیلمی با رویکردی جهانی است.
مهم نیست اهل کجای این کره خاکی باشید. بحران میانسالی در همه کشور ها اتفاق می افتد و همه در نهایت با آن روبرو خواهند شد. در این مقاله «پاسخ از ما» به بررسی این درام تلخ و شیرین می پردازد.
خلاصه داستان فیلم
«نیکول» و «چارلی» زوجی هستند که به مدت ۱۰ سال عاشقانه کنار هم زیسته اند. آن ها یک پسر ۸ ساله به نام «هنری» دارند. «چارلی» یک کارگردان تئاتر برادوی در نیویورک است و به تازگی موفقیت های زیادی را کسب کرده است. اما «نیکول» دختری از شهر لس آنجلس است که در آرزوی بازگشت به آنجاست.
«نیکول» دوست دارد دوباره سیر موفقیت هایش را در لس آنجلس تکرار کند. اما «چارلی» که عمده موفقیتش را مدیون شهرش می داند، از بحث های مربوط به نقل مکان به لس آنجلس طفره می رود و ترجیح می دهد در نیویورک بماند. همین امر جرقه ای می شود تا اختلافات در زندگی زناشویی شان شروع بشود و هر دوی آنها چشمشان را بر روی زندگی مشترک شان ببندند و تصمیم به جدایی بگیرند.
مگر اسم فیلم، «داستان ازدواج» نیست؟
انتخاب نام «داستان ازدواج» (Marriage Story) برای این فیلم، بسیار هوشمندانه است. درست است که ما در حال دیدن پروسه طلاق این زوج خوشبخت هستیم، اما دائما در حال واکاوی گذشته و زندگی شخصی «نیکول» و «چارلی» هستیم.
در فیلم «داستان ازدواج» متوجه این موضوعات خواهیم شد که شخصیت های اصلی داستان، «نیکول» و «چارلی»، عادت هایشان چه بوده، چگونه زندگی کرده اند و چرا کارشان به این جا کشیده است!
جالب است بدانید کارگردان این فیلم، «نوآ بامباک»، خودش فرزند طلاق است و همچنین یک طلاق را در زندگی عاطفی خود تجربه کرده است. خود کارگردان، «بامباک»، در مورد «داستان ازدواج» عنوان کرده که این فیلم اقتباس مستقیم از زندگی اش نیست. ولی «داستان ازدواج» چنان به ریز جزئیات پرداخته که سخت است باور کنیم که هیچ هم‌ذات پنداری در آن وجود ندارد.
حتی ما می دانیم که کارگردان فیلم داستان ازدواج، «نوآ بامباک»، دوست داشته فیلم شاخص و پر هزینه ای در مورد طلاق بسازد و حتی در این باره در جایی گفته است:
«با خودم فکر کردم، چرا کسی فیلم پر هزینه تری درباره طلاق نمی سازد؟»
البته این سوال«بامباک» را هالیوود جواب داده است. ساخت درام های خانوادگی ریسک بالایی دارد. اما در فیلم «داستان ازدواج»، شبکه «نت فلیکس» (Netflix) به یاری آقای کارگردان آمد.
در حال حاضر، شبکه استریم «نت فلیکس» که پیش تر با سریال های «خانه پوشالی» (House of Cards) و «چیزهای عجیب» (Stranger Things) بر سر زبان ها افتاده بود، در یک رقابت با سرویس استریم دیزنی پلاس (Disney+) و آمازون پرایم (Amazon Prime) قرار گرفته است. بنابراین، «نت فلیکس» به دنبال جذب کردن فیلم های بی رقیبی مانند «داستان ازدواج» است.
زوج خوشبخت یا به بن بست رسیده؟
از دقیقه سوم فیلم، متوجه می شویم که «داستان ازدواج» درباره پروسه طاقت فرسای طلاق است. «نیکول» و «چارلی» که در ظاهر خوب با هم کنار می آیند، بر سر مسائلی که می‌توان گفت بسیار پیش پا افتاده و ناچیز می باشند، در حال جدایی از یکدیگر هستند. نیازی نیست که روان شناس باشید تا متوجه مشکل مابین این زن و شوهر شوید. مشکل حرف نزدن است.
«نیکول» سال های متمادی، از اینکه «چارلی» دائما در حال پیشرفت است، اما خودش پایبند زندگی مشترکشان بوده و پیشرفت چندانی نکرده، ناراضی بوده. در تمام طول ۱۰ سال زندگی زناشویی شان، «نیکول» سکوت اختیار کرده و خانواده را به علایقش ترجیح داده است. او شاهد اوج گیری «چارلی» در زندگی حرفه ایش بوده، اما خودش به مانند انسانی در برزخ، در نیویورک گیر افتاده است.
«نیکول» دختری لس آنجلسی است و تحمل دنیای وحشی نیویورک برایش کمی مشکل است. او سال ها به احترام زندگی و عشقی که به «چارلی» و فرزندش داشته، به نوعی دندان روی جگر گذاشته است. «نیکول» با این امید و خوش بینی دست به این کارها زده است که «چارلی» متقاعد شود تا به لس آنجلس نقل مکان کنند. اما وقتی «چارلی» آب پاکی را روی دست «نیکول» می ریزد، عملا به او یک مجوز عبور می دهد. عبور از زندگی مشترکشان و اتخاذ یک تصمیم دردناک ولی لازم.
از طرفی نمی توان «چارلی» را به خاطر علاقه به ماندن در نیویورک، ملامت کرد. «چارلی» متعلق به نیویورک است. کارش آنجاست و در آن موفق هم هست. پس چرا باید از حریم امنش بیرون بیاید. این تفاوت لس آنجلسی بودن «نیکول» و نیویورکی بودن «چارلی» فقط در محل زندگی شان خلاصه نمی شود. «نیکول» به ذات خوشگذران، شلخته و سرزنده است. اما از طرف دیگر، «چارلی» براساس خلصت های نیویورکی خود، فردی منضبط، مرتب و سختگیر است.
می توان گفت «داستان ازدواج»، به نحوی تقابل برادوی و هالیوود است. «چارلی» تئاتر را هنری والا می داند و به هالیوود و جلف بازی های موجود در آن می خندد، در صورتی که «نیکول» زرق و برق «هالیوود» را می ستاید و آرزو دارد تا دوباره ستاره یک فیلم باشد. هرچند اگر بخواهیم دقیق تر نگاه کنیم، «نیکول» هیچ وقت ستاره نبوده است!
زیرکی کارگردان سهم بسزایی در زیبایی روایت داستان ازدواج دارد.
کارگردان به ما یک درام کلیشه ای را عرضه نمی کند. «نوآ بامباک»، کارگردان فیلم «داستان ازدواج»، قصد ندارد فیلم درامی را برای مخاطبانش نمایش دهد که فرزند خانواده از جدایی ناراضی است و سعی در برگرداندن والدینش به زندگی مشترکشان را دارد. ما هیچ وقت گریه های کودکانه را از کاراکتر های فیلم نمی بینیم.
آن ها بخاطر طلسم دادگاه ها و تنش های پروسه طلاق، به خون هم تشنه نیستند و قرار هم نیست بعد از صحبت های طولانی سنگ هایشان را با هم وا بکنند و زیر یک سقف برگردند. فرزند ۸ ساله خانواده نیز کم و بیش می داند که چه چیزی در حال رخ دادن است. حتی تا حدودی تعیین می کند که می خواهد پیش چه کسی بماند.
در «داستان ازدواج» همه تصمیم ها عواقبی در پی دارند. تصمیم «نیکول» برای گرفتن وکیل، یا تصمیمش برای نخواندن متنی که به درخواست مشاور و از طرف «چارلی» برای او نوشته شده، تصمیم هایی کلیدی از طرف «نیکول» محسوب می شوند.
«بامباک» بیشتر راجع به ناگفته ها روایت می کند تا گفته ها و شنیده ها؛ به طور مثال، در این فیلم خواهیم دید که بی توجهی «چارلی» به در خواست نقل مکان «نیکول»، او را از زندگی با «چارلی» دلسرد می کند و همین دلسردی باعث می شود تا «چارلی» به «نیکول» خیانت کند.
اما کارگردان سعی کرده تا طرز روایت داستان به گونه ای باشد که بینندگان فیلم «چارلی» را به خاطر تصمیمش سرزنش نکنند. این موضوع به این خاطرست که «داستان ازدواج» نمی خواهد قضاوت یا محاکمه کند.
نقش قربانی و متهم در فیلم دائما در حال عوض شدن است و براستی سخت است که بگوییم چه کسی مقصر ماجراست و کار را به اینجا کشانده؟
بازیگران داستان ازدواج، نقطه قوت فیلم
سال ۲۰۱۹ برای «اسکارلت جوهانسون» (Scarlett Johansson)، بازیگر نقش زن خانواده، سال بسیار خوبی بود. روی پرده رفتن ۳ فیلم موفق از این بازیگر زیبا و با استعداد (فیلم های «داستان ازدواج»، «انتقام جویان: پایان بازی» و «جوجو خرگوشه») فرصتی بود تا همه توانایی های بازیگری او را بستایند.
شاید برخی از طرفداران فیلم های دنیای مارول یا افرادی که از فیلم های ابر قهرمانی خوششان نمی آید، «جوهانسون» را تنها به عنوان شخصیت زیبا و دلربای «بیوه سیاه» در سری فیلم های «انتقام جویان» پذیرفته بودند و با خودشان گمان می کردند او فقط در فیلم های کامیک بوکی می تواند بازی کند. بعضی از آنها شاید حتی موفقیت «اسکارلت جوهانسون» در نقش «بیوه سیاه» را هم مدیون جذابیت ظاهری اش می دانستند.
اما «جوهانسون» با بازی بی نظیرش در دو فیلم «داستان ازدواج» و «جوجو خرگوشه» نشان داد که بازیگری است که نه تنها از پس نقش آفرینی در صحنه های اکشن فیلم های ابر قهرمانی مانند مجموعه فیلم های «انتقام جویان» (The Avengers) بر می آید، بلکه در موقعیت های درام هم کولاک می کند.
هر چند که آکادمی اسکار تصمیم گرفت هر دو نقش آفرینی شاهکار «اسکارلت جوهانسون»، بازیگر محبوب کارگردان مطرح سینما «وودی آلن»، در فیلم های «داستان ازدواج» و «جوجو خرگوشه» را نادیده بگیرد، اما تنها کافی است تا سکانس مشاجره «نیکول» و «چارلی» در «داستان ازدواج» (Marriage Story) را به یاد بیاورید تا برای چندمین بار مات و مبهوت بازی فوق العاده «جوهانسون» شوید.
در مقابل نقش زن خانواده «آدام درایور» (Adam Driver) را به عنوان بازیگر نقش مرد داریم. «آدام درایور» بازیگر نوظهوری است که سیری صعودی را در دنیای هالیوود طی کرده و حسابی توجه های مخاطبان را به خودش جلب کرده است. میمیک های فوق العاده صورت و خونسردی ذاتی اش او را برای ایفای نقش «چارلی» به بازیگری بی نقص تبدیل کرده.
«لورا درن» (Laura Dern) نیز به خاطر بازی در نقش یک وکیل کار کشته، جایزه بهترین نقش آفرینی را برای نقش مکمل زن فیلم «داستان ازدواج» دریافت کرده. «درن» در جذاب کردن روند داستان نقش مهمی را ایفا کرده است.
حقایقی از فیلم «داستان ازدواج»
✔ شخصیت وکیل نیکول، «نورا فانشا»، (با نقش آفرینی لورا درن) بر اساس منش و خلق و خوی وکیل های طلاق مختلفی از جمله وکیل سلبریتی های معروف لس‌آنجلسی، «لورا واسر» (Laura Wasser)، ساخته و پرداخته شده. «لورا واسر» وکالت بازیگرانی مانند «آنجلینا جولی»، «جانی دپ»، «رایان رینولدز»، «کریستینا آگیلرا» و «بریتنی اسپیرز» و حتی خود «لورا درن» و «اسکارلت جوهانسون» در پروسه طلاقشان را بر عهده داشته است.
نکته جالب توجه در مورد شخصیت وکیل نیکول، « نورا فانشا»، این است که جلسه های میانجیگری او با طرفین دعوا در دفتر واقعی «لورا واسر» فیلمبرداری شده است.
✔ وقتی «نوآ بامباک» با پیشنهاد بازی در «داستان ازدواج» به سراغ «اسکارلت جوهانسون» رفت تا به فیلم ملحق شود، بدون اینکه این موضوع را بداند، متوجه شد که در واقع «اسکارلت» هم در حال انجام پروسه طلاق دومش می باشد.
✔ هیچ بخشی از گفتگوها یا مکث های موجود در مکالمات «نیکول» و «چارلی» در صحنه مشاجره در آپارتمان «چارلی» بداهه نبوده است. همه چیز، حتی جزئیات کوچک هم در فیلم نامه نوشته شده بود.
✔ هم «نوآ بامباک» و هم «آدام درایور»، طرفدار تئاتر موزیکال «کمپانی» (Company) با آهنگسازی «استیون سوندهایم» (Stephen Sondheim) بودند. در نتیجه، هر دو تصمیم گرفتند که «چارلی» ترانه «زنده بودن» (Being Alive) و «نیکول» ترانه «تو می‌توانی یک نفر را دیوانه کنی» ( You Could Drive a Person Crazy) را بخواند. مدت‌ها پیش از اینکه «بامباک» و «درایور» در «داستان ازدواج» (۲۰۱۹) با یکدیگر همکاری کنند، «درایور» به «بامباک» پیشنهاد کرده بود که یک نسخه سینمایی از تئاتر «کمپانی» (Company) را بسازد.
✔ «داستان ازدواج» اولین فیلمی است که در یک شبکه استریم (نت فلیکس) پخش شده و در بخش بازیگران هم کاندید دریافت جایزه اسکار شده. همچنین فیلم «بامباک» اولین فیلمی از «نت فلیکس» است که جایزه «بفتا» و «گلدن گلوب» را در بخش بازیگران می‌برد.
✔ آپارتمان «چارلی» در لس آنجلس یک آپارتمان واقعی است. گروه فیلمبرداری «داستان ازدواج» آن را واقعا اجاره کرده بود. همچنین از همسایه ها خواسته شده بود تا در حین ضبط صحنه مشاجره «نیکول» و «چارلی»، از ساختمان بیرون بروند تا از سر و صدای زیاد اذیت نشوند.
کلام آخر
«داستان ازدواج» درامی به واقع تلخ و شیرین است که دیدنش نه فقط به زوج ها، بلکه به مجردها نیز پیشنهاد می‌شود. این فیلم شما را متوجه خواهد کرد که باید در مورد این قضیه اطلاع داشته باشید که «ازدواج» واقعا چه چیزی است و اگر مراقب نباشید، هر چقدر هم که عاشق باشید ممکن است به سرانجام نرسید.
نظر شما چیست؟ فیلم «داستان ازدواج» را دیده اید؟ آن را دوست داشتید یا موجب رنجشتان شد؟ نظرتان را با «پاسخ از ما» به اشتراک بگذارید.
فیلم خیلی قشنگی بود. خیلی برام جالب بود که یه زوج انقدر در حین پروسه طلاق بازم همدیگرو دوست داشته باشن. یه جور رابطه عشق و نفرت بود که خیلی دوست داشتنی بود.
رویای عزیز
ممنون از اینکه نظر خودتون را با ما به اشتراک گذاشتید. بله. آدم ها هرچقدر هم که به هم علاقه داشته باشن، اگر به خواسته های هم بی توجهی کنن، دلسرد می شن. اما خوب دلیل نمیشه احترام بینشون هم از بین بره.
اگر از این فیلم خوشتون اومده، ممکنه فیلم Drive هم برایتان جذاب باشه.
برای منی که پروسه طلاق رو پشت سر گذاشتم، دیدنش دردناک بود. البته خیلی چیزایی که برام مبهم بود رو روشن کرد. واقعا دست مریزاد به کارگردانش.
شاهد عزیز
ممنون از اینکه نظر ارزشمند خود را با ما به اشتراک گذاشتید.
متاسفیم که چنین تجربه ای رو پشت سر گذاشتید. جالبه بدونید اکثر افرادی که تجربه طلاق رو داشتن، نظرشون مثل شما بوده.
ممکن است فیلم ۵۰۰ روز سامر هم برایتان جذاب باشد.