راهنمای مطالعه
- اول از همه، خودتان شاد باشید
- کودکتان را تشویق به بازی در فضای باز کنید
- شوخ طبع باشید
- مثبت نگری و خوش بینی را به کودکان خود آموزش دهید
- ارتباط و گفتگو با فرزندتان را در اولویت قرار دهید
- روی تلاش فرزندتان تمرکز کنید نه بی عیب و نقص بودن و کمالشان
- کودک خود را مسئولیت پذیر بار بیاورید
- به افراد دیگر کمک کنید
- قدردانی را به او بیاموزید
- شام را در کنار فرزندانتان بخورید
- به او فرصت کشف و یادگیری چیزهای جدید را بدهید
- ساعات تماشای تلویزیون و انجام بازی های کامپیوتری کودکتان را کاهش دهید
- سخنی چند از جانب پاسخ از ما
اگر از بسیاری از پدر و مادرها سوال شود که دوست دارند کودکشان در زندگی به چه چیزهایی دست پیدا کند، یکی از مواردی که احتمالا بیشترشان به آن اشاره خواهند کرد چیست؟ بیشتر پدر و مادرها آرزو دارند که فرزندشان روحیه شادی داشته باشد و زندگی اش مملو از شور و نشاط باشد. معمولا رفاه و شادی کودکان برای والدین از هر چیز دیگری مهم تر است. درباره تربیت فرزندان باهوش و فرزندان موفق اطلاعات زیادی وجود دارد، اما چگونه می توان فرزندان شاد تربیت کرد؟
گاهی ایجاد تعادل بین بهترین چیزها برای کودکان و چیزهایی که باعث خوشحالی آن ها می شود دشوار است، اما لزومی ندارد که این دو مورد از هم جدا شوند. بچه های شادتر به احتمال زیاد به بزرگسالانی موفق تر تبدیل می شوند. با توجه به اهمیت این موضوع چه چیزی واقعا می تواند باعث تربیت فرزندان شاد شود و چه روش هایی می تواند مفید واقع شود؟
در این مقاله از «پاسخ از ما» به این موضوع مهم خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
اول از همه، خودتان شاد باشید
این که بتوانید مسئولیت شبانه روزی انسان دیگری را به عهده بگیرید، نیاز به زحمت و تلاش زیادی دارد. تنها چیزی که می تواند این وظیفه را برای شما راحت تر کند، مراقبت از خودتان است.
آن مواردی که ممکن است شما را از نظر جسمی و عاطفی خسته کند را شناسایی و برطرف کنید. فراموش نکنید که قبل از هر چیز باید به جسم و روان خود اهمیت دهید. شما همیشه در قبال خود مسئول هستید. از آن جایی که کودکان همگی رفتارها و حالاتشان را از شما یاد می گیرند، پس وضعیت روحی شما بسیار اهمیت دارد.
والدین شاد احتمالا کودکان شاد و خوشحالی دارند، در حالی که والدین افسرده می توانند در شکل گیری افسردگی فرزند خود نقش بسزایی داشته باشند. بنابراین، این که چقدر خوشحال هستید به طور چشمگیری بر میزان شادی و موفقیت فرزندان شما تاثیرگذار است.
در نتیجه، یکی از بهترین کارهایی که می توانید برای رفاه عاطفی فرزند خود انجام دهید توجه به خودتان است. از این رو، برای زندگی خود اهمیت قائل شوید؛ برای استراحت، آرامش، علایق خود و همچنین روابط محبت آمیز با همسرتان وقت بگذارید. سعی کنید رابطه میان خود و همسرتان را رشد و توسعه ببخشید.
باب موری، نویسنده کتاب «پرورش کودکان مثبت نگر: یک برنامه اثبات شده برای جلوگیری از افسردگی کودکان»، در این باره می گوید:
«اغلب اوقات، وجود یک رابطه متعهدانه و خوب میان پدر و مادرها به طور طبیعی خوشبختی کودک را به دنبال دارد».
اما اولین گام برای شاد بودن چیست؟ در طول هفته زمانی را برای تفریح با دوستان خود در نظر بگیرید. از آن جایی که خنده مسری است، با آن دسته از دوستان یا افراد خانواده تان که بیشتر اوقات خنده بر لب دارند، معاشرت داشته باشید. خنده های آن ها شما را به خنده وا می دارد، شما را شاد و پر از نشاط می کند، بار غم هایتان را کاهش می دهد و روحیه تان را تقویت می کند.
کودکتان را تشویق به بازی در فضای باز کنید
قدرت بازی در فضای باز را دست کم نگیرید. دویدن روی چمن، نشستن روی تاب، بازی کردن با خاک و کلا انجام بازی های گروهی در محیط باز همگی برای روحیه بچه ها خوب است.
بر طبق مطالعات، رایحه های مرتبط با طبیعت مانند رایحه اسطوخودوس، بوی علف و درختان کاج می تواند در تقویت روحیه کودک شما موثر باشد. پس شاید دوست داشته باشید تا کودکان خود را ترغیب به کتاب خواندن یا انجام تکالیفشان در فضای باز کنید.
علاوه بر این ها، بازی در فضای باز می تواند مهارت های اجتماعی کودکان را بهبود بخشد. طبق مطالعه ای که در سال ۲۰۱۷ در مجله علم و پزشکی در ورزش منتشر شده، کودکانی که به میزان بیشتری در محیط خارج از خانه بازی می کنند، همدلی، تعهد و خویشتن داری شان افزایش پیدا خواهد کرد. این سه مورد از مهارت های حیاتی اجتماعی هستند که بهبودشان می تواند برای کودکان بسیار مفید و سازنده باشد.
کودکانی که مهارت اجتماعی بالاتری دارند، احتمالا از روابط سالم تری برخوردار خواهند شد. براساس نتایج یک تحقیق، کودکانی که مهارت اجتماعی بهتری دارند، دو برابر بیشتر از سایرین به دانشگاه می روند و کمتر دچار سوء مصرف مواد، چاقی و خشونت می شوند.
بنابراین بسیار مفید است اگر برایتان امکان داشته باشد بازی کودک در فضای باز را به یکی از عادت های روزانه اش تبدیل کنید. دوچرخه سواری و گردش در فضای باز هم تفریح خوبی برای کودکتان خواهد بود.
شوخ طبع باشید
با شور و شادمانی رفتار کنید. شوخی های کودکانه با فرزندتان و شکلک و ادا درآوردن برای آنها می تواند در داشتن تفکر خلاقانه، پیدا کردن دوست و مدیریت استرس شان موثر باشد. در امور روزانه و در حین انجام کارها با حرکات و حالت های خنده دار توجه فرزندتان را به خود جلب کنید و او را به خنده وادارید. برای همدیگر لطیفه های خنده دار تعریف کنید و با خنده او شما هم بخندید.
مثبت نگری و خوش بینی را به کودکان خود آموزش دهید
آیا از سر و کله زدن با نوجوانان های کج خلق خسته شده اید؟ اگر می خواهید از پریشانی و افسردگی نوجوان خود جلوگیری کنید، حتما در کودکی به او خوش بینی را بیاموزید. به فرزند خود در همان سن کودکی یاد دهید که نگاه مثبت به دنیا و وقایع آن داشته باشد. کودکان ده ساله ای که به آن ها تفکر مثبت و خوش بینانه در مورد جهان آموخته می شود، بعد از بلوغ کمتر دچار افسردگی می شوند.
کریستین کارتر، نویسنده، در این باره می گوید:
«خوش بینی آن قدر با خوشبختی ارتباط نزدیک دارد که عملا می توان این دو را با هم برابر دانست.»
ارتباط و گفتگو با فرزندتان را در اولویت قرار دهید
بر طبق تحقیقات، برخی از نوجوانان دلیل واقعی افسردگی را شکاف ارتباطی بین نسل خودشان و پدر و مادرهایشان دانسته اند. درک نکردن و نداشتن ارتباط صحیح با کودک و نوجوان از عوامل اثر گذار در افسردگی و تمایل به خودکشی در نوجوانان است.
با وجود این باید توجه داشت که نوجوانان وقتی تحت تاثیر هورمون ها و احساسات شدید قرار دارند، شاید نتوانند با والدین خود به خوبی ارتباط برقرار کنند. والدین باید سعی کنند از همان اوایل ارتباطی صحیح را میان خود و فرزندشان به وجود آورند.
روی تلاش فرزندتان تمرکز کنید نه بی عیب و نقص بودن و کمالشان
کودکانی که والدینشان بیش از حد بر موفقیت آن ها تاکید می کنند، به احتمال زیاد بیشتر از سایرین در معرض افسردگی، اضطراب و سو مصرف مواد قرار دارند. بهتر است به جای توجه به نتیجه تلاش و کوشش فرزندتان، بر خود تلاشی که کودکتان انجام می دهد تمرکز کنید.
هدف از آموزش به کودک کسب نمره خوب در آزمون نیست؛ آموزش برای پرورش و رشد ذهن و بهبود عملکرد کودک در ابعاد مختلف است. هنگامی که فرزند خود را به خاطر تلاش و سختکوشی اش ستایش می کنید، آن ها تمایل بیشتری به ادامه این روند پیدا می کنند.
کودک خود را مسئولیت پذیر بار بیاورید
کودکانی که در کارهای منزل همکاری می کنند، احساس بهتری در مورد خود دارند و علاوه بر این، انجام کارهای خانه باعث می شود تا آنها ارتباط بیشتری با والدین خود برقرار کنند. این ارتباط میان کودک و والدین سبب می شود که وقتی کودک در شرایط دشوار قرار می گیرد، از نظر روانی قوی بماند.
به طور کلی، کودکانی که به طور منظم به آنها مسئولیت هایی داده می شود، شناخت ذهنی، اجتماعی و عاطفی بهتری خواهند داشت. البته در نظر داشته باشید که با توجه به توانایی های فرزندتان به او مسئولیت محول کنید؛ به طور مثال، اگر فرزند شما از مرتب کردن وسایل خوشش می آید، به او بسپارید تا قاشق و چنگال هایتان را مرتب کند.
به افراد دیگر کمک کنید
بسیاری از مطالعات، نوع دوستی و کمک به دیگران را با خوشبختی مرتبط دانسته اند. در واقع، مهربان بودن با دیگران می تواند فرزندتان را خوشحال کند و خوشحالی او هم می تواند موجب مهربانی بیشترش شود. این یک چرخه مثبت است که آن ها را برای زندگی شادتر و سالم تر مهیا می کند.
تحقیقی در سال ۲۰۱۰ انجام گرفت که در مجله روانشناسی اجتماعی منتشر شد. در این تحقیق، تعدادی از افراد شرکت کردند و شرکت کننده ها به ۳ گروه تقسیم شدند. از اعضای گروه اول خواسته شد تا هر روز یک اقدام مهربانانه انجام دهند، به اعضای گروه دوم گفته شد که کار جدیدی انجام دهند و افراد گروه سوم هیچ دستور العملی دریافت نکردند.
محققان دریافتند تنها پس از گذشت ۱۰ روز، هم گروهی که رفتارهای مهربانانه انجام داده بودند و هم گروهی که کارهای جدید انجام داده بودند، شادی زیادی را تجربه کرده اند و در واقع از این نظر رشد داشته اند. شما هم می توانید فرزند خود را درگیر رفتارهای نوع دوستانه کنید. یک ایده برای انجام این کار وجود دارد. می توانید همه اعضا خانواده را به چالش بکشید تا هر روز یک عمل خیرخواهانه انجام دهند و سپس آن چه را که در طول روز انجام داده اند، هر شب در زمان شام با سایر اعضای خانواده در میان بگذارند.
قدردانی را به او بیاموزید
کودکانی که با مفهوم قدردانی و سپاسگذاری آشنا هستند و با این نگرش پرورش می یابند، از انعطاف بیشتری برخوردارند و احتمال ابتلا به افسردگی شان کاهش می یابد. درست مانند هر چیز دیگری نگرش قدرشناسانه نسبت به زندگی با تمرین کردن بهتر می شود. با نوشتن ۲ مورد از چیزهایی که در طول روز با آن مواجه بوده اید و در موردش سپاسگذار هستید، راه بسیار خوبی برای شروع این مهارت مهم است.
تقویت حس قدردانی در کودکان و گنجاندنش در زندگی روزمره آنها می تواند به فرزندان شما کمک کند تا زندگی شادتر و سالم تری داشته باشند، اما به یاد داشته باشید برای انجام این کار کودک خود را تحت فشار قرار ندهید و او را مجبور به انجام کاری نکنید.
شام را در کنار فرزندانتان بخورید
سنت شام خوردن اعضای خانواده با یکدیگر می تواند به رشد بهتر کودکان و شادی بیشترشان کمک کند. مطالعات نشان می دهد که کودکانی که به طور منظم با خانواده خود شام می خورند، از لحاظ احساسی دارای ثبات بیشتری هستند و احتمال سوء مصرف و اعتیاد به الکل و مواد مخدر در آنها کاهش می یابد.
این کودکان حتی نمرات بهتری را در مدرسه کسب می کنند. آن ها کمتر دچار چاقی می شوند و همچنین احتمال اینکه در معرض اختلالات خوردن قرار بگیرند، در آنها پایین تر است.
اگر برایتان این امکان وجود ندارد که هر شب برای خوردن شام در کنار هم جمع شوید نگران نباشید؛ بیشتر مطالعات نشان داده است که حتی اگر فقط چند شب در هفته فرصت غذا خوردن با فرزندانتان را داشته باشید، بچه ها از همین نوع دورهمی های خانوادگی نیز سود می برند.
به او فرصت کشف و یادگیری چیزهای جدید را بدهید
هر از گاهی زمانی را به این کار اختصاص دهید و چیز تازه ای به او یاد دهید. این کار نه تنها به او نشان می دهد که برای یادگیری او ارزش قائل هستید، بلکه باعث می شود رابطه شما با کودکتان نزدیک تر شود. هر بار بعد از اینکه کودکتان موضوع جدیدی را یاد گرفت، می توانید با یکدیگر این موفقیت کوچک را جشن بگیرید؛ مثلا می توانید یک عصرانه خوشمزه برای او تهیه کنید و در کنار یکدیگر از خوردن این وعده عصرانه دلپذیر لذت ببرید.
موضوعاتی که می خواهید در مورد آنها به کودکتان آموزش دهید، می تواند شامل هر چیزی باشد؛ به عنوان مثال، می توانید طریقه کاشت یک گل یا گیاه یا حتی روش آب دادن به آن را به او یاد دهید. می توانید در حین آشپزی به او نحوه درست کردن خوراکی های ساده را آموزش بدهید. یاد دادن ورزش های مناسب با سن او نیز نه تنها برای سلامت بدنش مفید خواهد بود، بلکه انرژی و نشاط او را نیز افزایش خواهد داد. شما می توانید برای آموزش به کودکتان از خود او هم نظرخواهی کنید.
ساعات تماشای تلویزیون و انجام بازی های کامپیوتری کودکتان را کاهش دهید
ممکن است کودکتان اصرار داشته باشد که ساعات طولانی برای انجام بازی های کامپیوتری صرف کند، اما این موضوع برای سلامتی روحی او مضر است.
نتایج تحقیقی که در سال ۲۰۱۸ انجام گرفته و در مجله احساسات (Emotion) به چاپ رسیده است، نشان می دهد که نوجوانانی که زمان کمتری را به استفاده از وسایل دیجیتال اختصاص داده بودند و بیشتر به فعالیت هایی مانند انجام تکالیف مدرسه و ورزش کردن پرداخته بودند، شادتر بودند.
ساعات تماشای تلویزیون و انجام بازی های کامپیوتری کودکان خود را کاهش دهید؛ به عنوان نمونه، اگر او تلفن همراه هوشمند دارد، در زمانی که مشغول بازی در فضای باز می باشد، استفاده او از تلفنش را محدود کنید. همچنین، می توانید از قبل تعیین کنید او چند ساعت در روز می تواند تلویزیون تماشا کند و یا به انجام بازی های کامپیوتری بپردازد.
سخنی چند از جانب پاسخ از ما
در این مقاله نکاتی را عنوان کردیم که می تواند به شما کمک کند تا کودکانی شادتر تربیت کرده و به آغوش جامعه تحویل دهید. با به کارگیری موارد مطرح شده می توانید از همین امروز برای آموزش شادی به کودکان خود وقت بگذارید. بی شک نتیجه کار خود شما را نیز شادمان خواهد کرد.
شادی می تواند تاثیرات بسیار مفیدی در جسم و روان کودک بگذارد. داشتن روحیه شاد می تواند در موفقیت های آینده فرد نقش بسزایی داشته باشد و همچنین خطر ابتلا به افسردگی را در او کاهش دهد. اگر سوال یا تجربه ای در مورد مطالب ذکر شده دارید، تجربیات خود را با ما در میان بگذارید و اجازه دهید کودکانمان در آینده زندگی شادتر و پر نشاط تری را تجربه کنند.
برای مطالعه بیشتر می توانید مقاله چطور زندگی شادی داشته باشیم را مطالعه کنید.
بی صبرانه مشتاق شنیدن نظرات شما همراهان همیشگی هستیم.
