راهنمای مطالعه
بر هیچ کسی پوشیده نیست که معلم ها بیشترین تاثیر را در تعلیم و تربیت جامعه بر عهده دارند و بدون اغراق باید بگوییم همواره نقش الگو و سرمشق را برای دانش آموزان خود ایفا می کنند. معلم ها سعی می کنند تا در حرفه خود اصول اخلاقی را رعایت کنند و در این راه از زمان و انرژی خود مایه می گذارند، چرا که می دانند رفتارهای مثبت شان میتواند در شکل گیری شخصیت دانش آموزان تاثیر بسزایی داشته باشد. اهمیت معلم ها آن جایی پر رنگ می شود که کودکان پس از خانه به اولین محیطی که وارد می شوند مدرسه است.
هر چند در روز معلم به منظور ارج نهادن به معلم ها از آن ها تقدیر می شود، اما نباید فراموش کنیم که تقدیر از معلم ها نباید تنها در برهه های زمانی خاص انجام شود و در دیگر زمان ها به این قشر تاثیرگذار اهمیتی گذاشته نشود. اگر چه تعداد معلم هایی که نهایت تلاش خود را برای آموزش و تعلیم شاگردان خود به کار می گیرند، بسیار زیاد است، اما در این مقاله از «پاسخ از ما» تصمیم گرفتیم تا برخی از بهترین معلم های ایران و دنیا را معرفی کنیم که شیوه ای خلاقانه در تدریس را دارند.
در ادامه با ما همراه باشید.
خانم سمیه روحی
از معلم های برتر ایران و دنیا، خانم سمیه روحی آموزگار پایه اول ابتدایی در استان گیلان و شهر رشت است. ایشان کارشناس آموزش ابتدایی هستند و پنج سال سابقه کار دارند، اما در همین پنج سال با به کارگیری تدریس نوین همراه با شعر و بازی بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. خانم روحی از شعر و داستان برای انتقال مفاهیم استفاده می کنند. ایشان موفق به دریافت جایزه کشوری قصه گوی برتر از آموزش و پرورش نیز شده اند. از تالیفات ایشان می توان به کتاب شعر الفبای کودک، دیکته ی شب، کاربرگ ریاضی و کتاب شعر واحد کار پیش اشاره کرد.
خانم روحی به شغل معلمی علاقه بسیار دارند و در یکی از مصاحبه هایشان می گویند:
«روزی که آماده رفتن به مدرسه میشوم به خاطر عشق و علاقه به کودکان و وابستگی به دانشآموزانم با تفکری نو و ایده های جدید و به روز در کلاس حاضر میشوم.»
کافی است تا فقط یک بار در کلاس ایشان حضور داشته باشید تا شور و علاقه دانش آموزان را برای یادگیری مشاهده کنید. از آنجایی که شعر برای دانش آموزان جذابیت بالایی دارد، آنها راحت تر می توانند مطالب جدید را در ذهن خود تثبیت کنند. هر چند انتظار می رود که از معلمان جوانی که روش های جدیدی را برای تدریس به کار می گیرند بیشتر حمایت شود، اما خوشبختانه شیوه تدریس خانم روحی به شدت مورد توجه سایر همکاران و خانواده های دانش آموزان قرار گرفته است.
در حال حاضر معلم های دیگری نیز از روش تدریس خانم سمیه روحی برای تدریس بهره می گیرند.
خانم طیبه هامون نورد
یکی از بهترین معلم های ایران و دنیا، خانم هامون نورد معلم کلاس اول ابتدایی علامه حلی ناحیه دو زاهدان هستند که خلاقیت را چاشنی تدریس خود کرده اند. این معلم خلاق و با انگیزه برای این که دانش آموزان با درس به صورت ملموس درگیر باشند، مفاهیم کلمات و مطالب متنوع درسی را با ابزار مختلف و مشارکت خود دانش آموزان تدریس میکند؛ به عنوان مثال در یکی روزهایی که دانش آموزان کلمه نان را یاد می گرفتند، خانم هامون نورد در کلاس خود یک نانوایی کوچک به راه انداخت. دانش آموزان با درست کردن خمیر و پختن نان لحظات شاد و مفرحی را در کلاس تجربه کردند.
از طرف دیگر ایشان با توجه به این که چه کتابی را درس می دهد، پوشش مخصوص خود را دارد؛ مثلا هنگام تدریس کتاب فارسی ایشان یک مانتو می پوشند که حروفات فارسی بر روی آن نوشته شده است. خانم هامون نورد اعتقاد دارند با استفاده از این روش ماندگاری مطالب در ذهن دانش آموزان بیشتر می شود.
خانم معصومه برآبادی
از بهترین معلم های دنیا، خانم معصومه برآبادی متولد شهر سبزوار است که توانسته است با عشق و علاقه خود دانش آموزان را تشنه یادگیری کند. ایشان برای افزایش علاقه کودکان به درس از روشهای فعال استفاده کرده اند.
خانم معصومه برآبادی اذعان دارند که:
«سعی کرده ام زمان تدریس، فضا و محیط را طوری طراحی کنم که برای بچه ها لذت بخش باشد، گاه در پارک، گاه در حیاط مدرسه درس می دهم، برخی مواقع فضای کلاس به کلی تغییر می کند و شکل جدیدی به خود می گیرد. البته نه اینکه تنها مکان تدریس تغییر کند، با تغییر مکان می توان هیجان در کودک ایجاد کرد.»
کمبود امکانات این معلم ۴۲ ساله را از تلاش برای تغییر در سیستم آموزشی باز نداشته است. او آموزش هایی را که دانش آموزان را به چالش می کشد، بسیار اثر بخش می داند. از نظر ایشان توجه به تفاوت های فردی دانش آموزان مهم ترین کلید موفقیت در آموزش است. عشق، علاقه و انضباط این معلم چنان در قلب دانش آموزان ریشه می اندازد که به گفته خودشان دانش آموزان گاهی به اشتباه ایشان را مامان خطاب می کنند.
رانجیت سینگ دیسیل
از بهترین معلم های دنیا، رانجیت سینگ معلمی ۳۲ ساله از روستای پریتوادی در منطقه سولاپور ایالت مهاراشترا در سال ۲۰۲۰ در لیست ۱۰ نفره جایزه جهانی و سالیانه بنیاد وارکی برای انتخاب بهترین معلم جای گرفت و در نهایت جایزه یک میلیون دلاری این بنیاد را از آن خود کرد. در مراسم جایزه جهانی معلم، اسم رانجیت از میان ۱۲۰۰۰ نفر در بین ۱۰ فینالیست جایزه جهانی معلمان ۲۰۲۰ از طرف بنیاد وارکی قرار گرفت.
این معلم اهل هند اعلام کرده بود در صورت برنده شدن در این مراسم جایزه خود را بین خودش و فینالیست های دیگر این رقابت تقسیم خواهد کرد. او عنوان کرد با این کار قصد دارد با به همکاران فینالیست خود کمک کند تا به کارهای مفید خود در زمینه تدریس ادامه بدهند و زندگی شاگردان زیادی را تحت تاثیر قرار بدهند.
رانجیت سینگ اول تصمیم داشت مهندس آی تی شود، اما اوضاع آن گونه که او دوست داشت پیش نرفت. پدر رانجیت هم به او پیشنهاد داد تا به سراغ شغل معلمی برود. در ابتدا، رانجیت در تصمیم گیری مردد و سر در گم بود، اما بعد تصمیم قطعی گرفت تا به سراغ انجام این کار برود. تصمیم رانجیت سینگ برای شرکت در کلاس های دانشگاه در زمینه روش تدریس برای او بسیار سرنوشت ساز و حیاتی بود. او عقیده داشت که معلم ها باعث به وجود آمدن تغییر در دنیا می باشند و همین موضوع موجب شد تا معلمی را به عنوان شغل آینده خود انتخاب کند.
اولین مدرسه ای که رانجیت در آن مشغول به تدریس شد، ساختمانی بسیار قدیمی داشت و بین یک طویله و انبار قرار گرفته بود. در روستای پریتوادی که مدرسه در آنجا قرار داشت، تحصیل دخترها در اولویت قرار نداشت. یک مشکل در برنامه آموزشی این مدرسه این بود که زبان مورد استفاده در این برنامه زبان اول اهالی روستا، یعنی کَنَّدایی، نبود و این قضیه باعث شده بود تا بسیاری از دانش آموزان به میزان یادگیری مورد انتظارشان دست پیدا نکنند.
رانجیت سینگ بعد از تلاش های مستمر خود موفق شد تا زبان کَنَّدایی را یاد بگیرد و تمام کتاب های درسی مقطع اول تا چهارم را دوباره طراحی کند و به زبان مادری اهالی ترجمه کند. او نه تنها کتاب های درسی دانش آموزان را به زبان مادری شان ترجمه کرد، بلکه برای یادگیری بیشتر دانش آموزان به کتاب ها کیو آر کدهایی (QR codes) اضافه کرد تا آنها دسترسی راحت تری به شعرهای صوتی، سخنرانی های ویدیویی، داستان های و تکالیف مدرسه شان داشته باشند.
تاثیر اقدامات این معلم کوشا تا جایی پیش رفت که اکنون هیچ ازدواجی در سن نوجوانی رخ نمی دهد و ۱۰۰ درصد دختران در مدرسه حضور پیدا می کنند.
پیتر تابیچی
پیتر تابیچی یک معلم فداکار و بسیار دلسوز کنیایی است. تابیچی کار تدریس خود را در یک مدرسه خصوصی شروع کرد، سپس در سال ۲۰۱۶ به دبیرستان کریکو (Keriko) رفت و در آنجا مشغول به تدریس درس ریاضی و فیزیک شد. این مدرسه دولتی در پوانی، که یکی از دورافتاده ترین و قحطی زده ترین منطقه کنیا است، قرار دارد. بیشتر از ۹۵ درصد دانش آموزان این مدرسه فقیر بوده و حدود یک سوم آنها تنها یک والد (پدر یا مادر) دارند. از اندک امکانات این مدرسه می توان به داشتن یک کامپیوتر و اینترنتی اشاره کرد که اغلب اوقات قطع است.
تابیچی با انجام کارهای زیر به عنوان بهترین معلم دنیا در سال ۲۰۱۹ شناخته شد:
- اختصاص دادن بیشتر از ۸۰ درصد در آمد خود برای حمایت از دانش آموزان
- راه اندازی باشگاه استعدادهای درخشان
- راه اندازی باشگاه صلح
- آموزش به مردم محلی برای مقابله با خشکسالی
- تشویق مردم اهالی برای فرستادن دختران به مدرسه
- تحقیق در زمینه انرژیهای تجدید پذیر
- راه یافتن دانش آموزان تابیچی به فینال نمایشگاه بین المللی علوم و مهندسی INTEL 2019 در آریزونا
• به دست آوردن جوایزی از انجمن سلطنتی شیمی
تابیچی در هنگام دریافت این جایزه گفت:
«آفریقا دانشمندان و مهندسین کار آفرینی را روانه بازار کار خواهد کرد که نام آنها روزی در هر گوشه دنیا مشهور و زبانزد عام و خاص خواهد بود و همچنین دختران بخش بزرگی از این داستان را خواهند داشت.»
قطعا دانش آموزان پیتر تابیچی از او درس های بسیاری آموخته اند که شاید فرصت یادگیری آنها را حتی در بهترین مدارس نیز نداشتند. این معلم بزرگوار به تمام دنیا نشان داد که برای بخشنده بودن نیازی به ثروتمند بودن نیست.
آندریا زافیراکو
یکی دیگر از بهترین معلم های دنیا، خانم زافیراکو متولد شمال غرب لندن می باشد. وی تحصیلات خود را در شهرهای برنت و کامدن لندن ادامه داد. این معلم نمونه با یک مربی بدنسازی ازدواج کرده است و دو دختر دارد. زافیراکو ۱۲ سال تمام به عنوان معلم هنر و منسوجات (بافتنی) در مدرسه جامعه آلپرتون شروع به کار کرد و تنها یک سال بعد وی به سمت معاون هنری ارتقاء یافت. مدرسه آلپرتون در منطقه برنت لندن قرار دارد. مردم این منطقه بیشتر از مهاجران هستند و به ۱۳۰ زبان دنیا صحبت میکنند. بیشتر دانش آموزان این مدرسه از فقیرترین و پر جمعیت ترین خانواده ها میباشند.
خانم آندریا برای تدریس خود روش خاصی دارد؛ به گونه ای که برای هر دانش آموز با توجه به توانمندی هایش آموزشی ویژه ای در نظر دارد.
علاوه بر روش تدریس آندریا زافیراکو برای انجام کارهای زیر موفق به دریافت جایزه یک میلیون دلاری بهترین معلم جهان در سال ۲۰۱۸ شد:
- یادگیری ۳۵ زبان دنیا برای برقراری ارتباط بیشتر با اولیای دانش آموزان مهاجر
- طراحی مجدد برنامه درسی در همه موضوعات با کمک بقیه معلمان
- تشکیل یک گروه کر به همراه معلم موسیقی
- تشکیل تیم کریکت دختران
- بازدید از زندگی خانوادگی دانش آموزان و همراه شدن با دانش آموزان برای درک بیشتر آنها
- به دست آوردن جایزه ویژه مدرسه هنرهای تجسمی
- برگزاری کلاس ها و دوره های فوق برنامه در طول روز یا آخر هفته
مگی مک دانل
یکی از بهترین معلم های دنیا، مگی مک دانل در روستای نوا اسکوشیا بزرگ شد. وی پس از اتمام دوران تحصیل خود به مدت پنج سال در آفریقا با پروژه مبارزه با ایدز همکاری داشت و پس از آن برای معلمی به اینویت دور افتاده ترین و قطبی ترین منطقه کانادا رفت. مردم این منطقه با مشکلاتی از جمله خود کشی و اعتیاد به الکل مواجه هستند. این منطقه راه جاده ای ندارد و تنها راه ارتباطی آن از طریق هواست و همچنین دمای آن در زمستان منفی ۲۵ درجه می باشد. به علت همه این مشکلات کمتر کسی حاضر میشود در این منطقه تدریس کند.
دانل با انجام کارهای زیر توانست جایزه بهترین معلم سال ۲۰۱۷ را کسب کند:
- جمع آوری بیش از ۲۰،۰۰۰ دلار برای برنامه غذایی در مدرسه
- تاسیس یک سالن ورزشی برای جوانان و بزرگسالان
- ترغیب به حضور دانش آموزان در مدرسه از طریق ابتکاراتی مانند اعمال مهربانی
- راه اندازی یک آشپزخانه در اجتماع
- آغاز برنامه پیشگیری از خودکشی نوجوانان با متکی بر مشارکت مستقیم جوانان
- پیاده روی با دانش آموزان در پارک های ملی برای درک مباشرت محیطی
یکی از دانش آموزان دانل در ستایش از معلمش میگوید:
«او یک معلم استثنایی است که نه تنها به ما دانش آموزانش کمک می کند، بلکه در بهبود جامعه سهم بسیار مثبتی دارد.»
در این مطلب از «پاسخ از ما» به معرفی تنها برخی از بهترین معلم های ایران وجهان پرداختیم. قطعا معلم های بسیار زیادی در سراسر ایران و جهان وجود دارند که بدون هیچ گونه چشمداشتی به کار تدریس مشغول هستند. بهترین معلم شما چه کسی بود؟ در بخش نظرات نام معلم خود را بنویسید و اگر خاطره خوبی هم دارید برایمان تعریف کنید.