راهنمای مطالعه
برخی از جاهای دیدنی علاوه بر داشتن جلوه های زیبای طبیعی، بخشی از تاریخ را هم در دل خود جای داده اند. گنجنامه همدان یکی از این مکان هاست که در آن تاریخ و طبیعت در یکجا جمع شده اند.
مکان های دیدنی همدان تنها محدود به مقبره ابو علی سینا یا غار علی صدر نیست و گنجنامه با آن نام رازآلود خود چیزی کمتر از آنها ندارد.
مجموعه تفریحی-گردشگری گنجنامه یکی از جاذبه های گردشگری همدان است که آنقدر زیبا و باصفاست که حتی دوست دارید یک روز کامل را در آنجا سپری کنید.
ما در «پاسخ از ما» شما را به دیدن دهکده توریستی گنجنامه دعوت می کنیم و بازدید از این مکان زیبا را همراه با خاطرات جالبی برایتان متصوریم.
گنجنامه همدان
گنجنامه همدان یک مجموعه بی نظیر است که تاریخ، طبیعت و تفریح را به گونه ای دلپذیر با هم ادغام کرده است. گنجنامه در دامنه کوهستان الوند و در فاصله ۵ کیلومتری جنوب غربی همدان واقع شده.
کتیبه های تاریخی مهمی در این مکان وجود دارد که پای گردشگران خارجی زیادی را نیز به این نقطه باز کرده. این دو کتیبه تاریخی متعلق به دوران هخامنشیان بوده و به دستور شاهان بزرگ هخامنشی به نام های داریوش بزرگ و خشایارشا نوشته شده اند.
قدمت این دو سنگ نوشته تاریخی به۲۵۰۰ سال پیش بر می گردد و به سه زبان عیلامی، پارسی باستان و بابلی بر سینه کوه حکاکی شده اند.
پیشتر، گنجنامه همدان فقط شامل آبشار، کوه و کتیبه های تاریخی می شد، اما اکنون به یک دهکده توریستی زیبا و با امکانات تفریحی و گردشگری بالا تبدیل شده است، بنابراین شما چه به تاریخ علاقه داشته باشید و چه اهل طبیعتگردی باشید، گنجنامه چیزی برای ارائه به شما دارد.
ما قصد داریم تا به همراه شما به سفری مجازی و کوتاه به همدان برویم و از گنجنامه بازدید کنیم.
در ادامه با ما باشید.
موقعیت جغرافیایی گنجنامه همدان
گنجنامه همدان در فاصله ۵ کیلومتری بخش جنوب غربی این استان و در انتهای دره زیبای عباس آباد واقع شده. این جاده یکی از مسیرهای اصلی و پر رفت و آمد در دوران هخامنشیان به شمار می رفت که هگمتانه (همدان) را به بابل وصل می کرد.
یکی دیگر از دلایل اهمیت این جاده، ختم شدن آن به شهر بابل بود که یکی از شهرهای مقدس آن زمان محسوب می شد.
نام های مختلف گنجنامه
گنجنامه از لحاظ لغوی به معنای حکایت و داستان گنج است؛ بیشتر مردم بر این باور بوده اند که راز یک گنج پنهانی روی کتیبه های تاریخی گنجنامه حک شده است. گنجنامه همدان از گذشته های دور تا به حال اسامی مختلفی داشته است.
تا پیش از قرن ششم هجری قمری، این مکان دارای اسامی متفاوتی مانند «سنگ نبشته»، «نبشت خدایان»، «دادمهان» یا «دادبهان»، «تنبابر»، «ینبابر»، «کتیبه های الوند» و «جنگ نامه» بوده است.
دکتر محمد معین نیز نام «بنیاد هرمز دادمهان» را برای این بنای تاریخی برگزیده است. اما در سالهای اخیر، اسامی «جنگ نامه» و «گنجنامه» بیشتر برای این مکان تاریخی مورد استفاده قرار می‌گیرد. واژه «جنگ نامه» هم به دلیل باورها و ذهنیت مردم نسبت به جنگاوری پادشاهان به این مکان نسبت داده شده است.
کتیبه های داریوش بزرگ و خشایار شا
شاید کنجکاو باشید بدانید که محتوای کتیبه های تاریخی گنجنامه چیست.
محتوای کتیبه های داریوش بزرگ و خشایار شاه به شرح زیر هستند:
متن کتیبه داریوش کبیر بدین گونه است:
«خدای بزرگ است اهورامزدا، که این زمین را خلق کرد، آسمان را خلق کرد، مردم را آفرید، شادی را بر مردم آفرید و داریوش را شاه کرد، شاهی از میان بسیاری، فرمانروایی از میان بسیاری. منم داریوش، شاه بزرگ شاهان، شاه سرزمین های نژادهای گوناگون، شاه سرزمین های دور، پسر ویشتاسب هخامنشی».
کتیبه خشایارشا نیز از قرار زیر است:
«خدای بزرگ است اهورامزدا، که در میان خدایان بزرگترین است. که زمین را خلق کرد، آسمان را خلق کرد، مردم را خلق کرد و شادی را برای مردم آفرید. که خشایارشا را شاه کرد. شاهی از میان شاهان بسیار، یگانه پادشاه از میان پادشاهان فراوان، من خشایارشاه، شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه کشورهای نژادهای گوناگون، شاه این سرزمین پهناور، پسر داریوش شاه هخامنشی».
ممکن است دوست داشته باشید این موضوع را بدانید که چرا پادشاهان بزرگ هخامنشی چنین مکانی را برای حکاکی نوشته‌های خود انتخاب کرده‌اند؟
محل کنونی کتیبه های هخامنشی در گذشته قسمتی از مسیری بوده که تحت عنوان راه شاهی شناخته می شده.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید که داریوش و خشایارشا هخامنشی، بارها با کاروان های خود از این مسیر عبور کرده اند. امکان دارد قصد داریوش بزرگ و پسرش خشایار شا هم این موضوع بوده که کاروان هایی که از این مسیر رد می شوند، از تاریخ باشکوه و پادشاهان قدرتمندشان اطلاع بیشتری داشته باشند.
یکی از دلایل دیگر حکاکی سنگ نوشته های گنجنامه در محل فعلی میتواند به علت نزدیکی اش به آبشار گنجنامه همدان باشد، چرا که در زمان هخامنشیان، آب عنصر مقدسی برای شاهان هخامنشی به شمار می آمد و به همین خاطر، آنها دوست داشتند تا یادگاری از خود در این مکان به جای بگذارند و باعث شوند تا افرادی که از این مسیر عبور می کنند، با اندیشه های آنها بیشتر آشنا شوند و متوجه عظمت و بزرگی نیاکان شان شوند.
ویژگی های کتیبه های گنجنامه همدان
✔ جالب ترین نکته درباره کتیبه های گنجنامه همدان این است که موقعیت جغرافیایی صخره ای که سنگ نوشته ها بر روی آن حک شده اند، به گونه‌ای است که سنگ نوشته های گنجنامه به سمت مشرق متمایل شده اند.
✔ کتیبه های گنجنامه همدان بیشتر حالت فرورفتگی دارند و برجسته نیستند.
✔ فرورفتگی هایی که در این سنگ ها قابل مشاهده است، اغلب مستطیل شکل بوده و طول شان ۲٫۹ و عرض شان ۱٫۹ متر می باشد. گودی این فرورفتگی ها نیز حدودا ۳۰ سانتی متر است.
✔ هرکدام از این کتیبه ها در سه ستون ۲۰ سطری به زبان های پارسی باستان، عیلامی و بابلی نو و به خط میخی نوشته شده است.
✔ بلندای خط میخی حدود ۶ الی ۷ سانتی متر می باشد.
✔ کتیبه تاریخی داریوش در سمت چپ حک شده که طول آن ۲۹۰ سانتی‌متر است. در سمت راست و کمی پائین تر از سنگ نوشته داریوش، کتیبه خشایارشاه به چشم می خورد که طول آن ۲۷۰ سانتی متر و ارتفاع آن ۱۹۰ سانتی متر می باشد.
✔ متنی که به زبان پارسی باستان نوشته شده، در سمت چپ هر دو کتیبه قرار دارد و پهنای آن حدود ۱۱۵ سانتی متر است.
✔ متن عیلامی در سمت راست حکاکی شده و عرض آن نسبت به سایر نوشته ها کمتر است.
✔ متنی که به زبان بابلی نو می باشد، در وسط حک شده است.
✔ درون مایه کتیبه‌ها تقریبا یکسان است. این کتیبه ها به زبان های مختلف نوشته شده‌اند و به ستایش اهورامزدا و معرفی اصل و نصب پادشاهان اشاره دارند.
✔ در اطراف کتیبه ها، سوراخ هایی به شکل منظم حکاکی شده که طبق گفته برخی مورخان، از آنها به عنوان درب یا پوششی استفاده شده که به مرور زمان از بین رفته اند.
رمزگشایی کتیبه های گنجنامه همدان
سنگ نوشته های گنجنامه همدان در سال ۱۲۲۰ توسط اوژن فلاندن، باستان شناس فرانسوی و همراهش پاسکال کوست مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت، اما این رمزگشایی چندان نتیجه بخش نبود.
بعد از این اتفاق سر هنری راولینسون که یک باستان شناس انگلیسی بود، با تحقیق و پژوهش فراوان، موفق به کشف خط میخی شد. این اتفاق باعث شد تا کتیبه های بیستون که به خط میخی نوشته شده اند، نیز رمزگشایی و خوانده شوند.
مدت ها بعد در سال ۱۳۷۳ هجری شمسی، شهرداری همدان هر دو ترجمه فارسی و انگلیسی کتیبه را در ضلع دیگر کتیبه های گنجنامه قرار داد.
دهکده تفریحی-گردشگری گنجنامه
دهکده تفریحی توریستی گنجنامه که از سال ۱۳۷۹ شروع به کار نمود و به دلیل دارا بودن امکانات تفریحی مختلفی از جمله تله کابین، سورتمه، پیست اسکی، بانجی جامپینگ، دیواره های سنگ نوردی، رستوران های عالی با غذاهای محلی و غیره توانست به یکی از قطب های گردشگری ایران و خاورمیانه تبدیل شود و بتواند به عضویت سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) درآید.
سورتمه ریلی گنجنامه بسیار هیجان انگیز است و مسیر ۱۱۵۰ متری را با سرعت ۴۵ کیلومتر بر ساعت طی می کند؛ این موضوع قطعا هیجان و لذت زیادی را برای شما به ارمغان می آورد. این مجموعه تفریحی دارای یک شهربازی مناسب برای کودکان نیز می باشد و شما می توانید روزی پر از شادی و نشاط را برای فرزندانتان در این شهر بازی بسازید.
صخره هایی هم که در اطراف آبشار گنجنامه وجود دارند، به یکی از مکان های پرطرفدار برای صخره نوردی در تابستان و زمستان تبدیل شده اند که باعث شده سالانه افراد زیادی برای صخره نوردی به این دهکده سفر کنند.
تله کابین مجموعه تفریحی گنجنامه
تله‌کابین این مجموعه تفریحی بسیار معروف است که در سال ۱۳۸۷ آغاز به کار کرد. مسیر تله کابین از گنجنامه شروع شده و تا دشت میشان ادامه دارد. طول مسیر رفت و برگشت تله کابین گنجنامه ۳۴۰۰ متر بوده و ارتفاع آن از سطح دریا حدود ۲۸۰۰ متر می باشد.
این تله کابین به دلیل مجهز بودن به سیستم دبل چکینگ امنیتی جزو یکی از امن ترین تله کابین ها به شمار می رود. در مواقعی که سرعت باد بیش از ۴۰ کیلومتر بر ساعت باشد، سرویس دهی تله کابین تعطیل می شود.
مدت زمان رفت و برگشت تله کابین گنجنامه بین ۷ الی ۱۵ دقیقه بوده و دارای ۳۵ کابین می باشد. در سفر به گنجنامه حتما تله کابین آن را امتحان کنید، زیرا تماشای دشت های وسیع الوند از بالا بسیار جذاب و دیدنی بوده و تجربه ای خاطره انگیز را برای شما به ارمغان خواهد آورد.
آبشار گنجنامه
آبشار گنجنامه یکی از آبشارهای زیبای ایران است که دارای جلوه ای بی نظیر بوده و هر گردشگری را به سوی خود جذب می نماید. این آبشار به عنوان بیست و یکمین اثر طبیعی ملی ایران به ثبت رسیده است.
آبشار گنجنامه در مسیر صعود به کوهستان الوند و در نزدیکی کتیبه های گنجنامه واقع شده است . این آبشار ۱۲ متر ارتفاع دارد و آب آن دائمی است. دبی متوسط آب ( حجم آب جابجا شده از یک مقطع مشخص) ۲۰۰ لیتر در ثانیه است که از دره عباس آباد، تارک دره، کیوارستان و گنجنامه عبور می‌کند.
این آبشار در تمامی فصول برای بازدید مناسب می باشد. . در فصل بهار و تابستان، بیشتر ورزشکاران صخره نورد برای صخره نوردی به آبشار گنجنامه آمده و در صخره های اطرافش، سنگ نوردی می‌کنند. در فصل زمستان نیز قندیل هایی یخی در آبشار گنجنامه دیده می شود که منظره ای بسیار زیبا را پدید می آورد و مسافران و گردشگران زیادی را به خودش جذب می کند.
غار آکواریوم گنجنامه
در مجموعه تفریحی توریستی گنجنامه، آکواریومی پر از ماهی های زیبا و رنگارنگ وجود دارد که از دیدن آن قطعا لذت خواهید برد.
غار آکواریوم دارای مساحتی بالغ بر ۱۰۰۰ متر مربع، ۳ سالن اصلی و ۲۱ آکواریوم می باشد. ارتفاع آن از کف تا سقف بین ۲٫۵ تا ۱۵ متر متغیر است. آکواریوم گنجنامه در دو طبقه ساخته شده است؛ طبقه اول به آبزیان اختصاص داده شده و طبقه دوم برای خزندگان و طبقه سوم مختص گونه‌های نادر می باشد.
اگر ساعتی را به تماشای این ماهی ها اختصاص دهید، از دیدن حرکات جالب آنها سیر نخواهید شد. یکی از موارد بسیار جالبی که در غار آکواریوم گنجنامه وجود دارد، باران و مه مصنوعی است که به یکباره غافلگیرتان می کند. در چنین شرایطی احساس می کنید که یک دریای طوفانی در مقابلتان قرار دارد و مطمئنا شگفت زده خواهید شد.
دشت میشان
در کنار گنجنامه همدان، مکان های توریستی گردشگری دیگری مانند دشت میشان هم وجود دارد. دشت میشان یکی از زیباترین دشت های کوهستان الوند است.
مساحت این دشت حدود ۱ هکتار بوده و ارتفاع آن از سطح دریاهای آزاد ۲۶۰۰ متر می باشد. طراوت و تازگی در میان چمنزارهای زیبا و گل های رنگارنگ این دشت به خوبی نمایان است.
در اینجا، هوای کوهستان آنقدر پاک و دلپذیر بوده که استشمام اکسیژن خالص این اتمسفر پر طراوت، وجودتان را مالامال از شادی و نشاط می کند. در فصل بهار دشت میشان تبدیل به میعادگاه افراد عاشق و همینطور علاقه مندان طبیعت گردی و کوهنوردی می شود و بازدید از آن، خالی از لطف نیست.
این مکان دیدنی استان همدان به قدری زیبا و دلنشین است که در مطلبی جداگانه با عنوان « چشمه های جاری در چمن زارهای دشت میشان» به صورت مفصل، در مورد آن صحبت کرده ایم.
چگونه می توان به گنجنامه سفر کرد؟
گنجنامه یکی از جاهای دیدنی همدان است که سالانه، بازدیدکنندگان زیادی از آن بازدید می کنند. برای سفر به گنجنامه، باید ابتدا به استان همدان بروید و پس از رسیدن به این شهر، به سمت عباس آباد حرکت کنید. وقتی به میدان عباس آباد رسیدید، در واقع در ابتدای مسیر گنجنامه قرار گرفته اید. با کمک گرفتن از تابلوهای راهنما مسیرتان را به همین صورت ادامه دهید تا به گنجنامه برسید.
در کجا اقامت کنیم؟
اگر در سفرتان به همدان، از گنجنامه بازدید کردید و به دنبال مکانی خوب برای اقامت هستید، ما به شما سوئیت های کوهستانی گنجنامه را پیشنهاد می کنیم.
این سوئیت ها دارای امکانات بسیار خوبی هستند و در همه فصول سال، متناسب با تغییرات آب و هوایی از مسافران خود پذیرایی می کنند. از جمله امکانات در نظر گرفته شده می توان به آشپزخانه مجهز، پارکینگ اختصاصی، سیستم صوتی و تصویری مرکزی، سیستم گرمایش از کف، رستوران های سنگی با غذاهای ارگانیک و غیره اشاره کرد.
اقامت در این ویلاهای کوهستانی از جمله گزینه هایی است که پیش رویتان قرار دارد. البته پیشنهاد دیگری هم وجود دارد و آن اقامت در هتل های استان همدان می باشد که از جمله مهمترین آنها می توان به هتل باباطاهر، هتل بوعلی همدان و هتل پارسیان آزادی همدان اشاره کرد.
خوشبختانه در کشور خودمان جاهای دیدنی زیادی داریم که می تواند جایگزین خوبی برای سفرهای پر هزینه خارجی باشد. شما با رفتن به این سفرها می توانید بیشتر با فرهنگ های اقوام مختلف ایران نیز آشنا بشوید.
«پاسخ از ما» سعی نموده تا در بخش گردشگری خود مسائل جذابی را برای دوستداران سفر و گردشگری فراهم نماید. با مراجعه به این بخش از سایت، اطلاعات بیشتری در این زمینه به دست آورید.
اگر شما از خواندن این مطلب لذت برده اید، با اشتراک گذاری آن به دوستان عاشق سفر خود این امکان را بدهید تا نسبت به گنجنامه، مکانی تاریخی در دل طبیعت، شناخت بیشتری پیدا کنند.
در پایان اگر سوال یا پیشنهادی در مورد مطلب فوق دارید و یا اگر تجربه ای از سفر به گنجنامه همدان دارید، آن را با سایر کاربران «پاسخ از ما» در میان بگذارید.
ممنون از مقاله خوبتان. اهمیت کتیبه های گنجنامه از بیستون و نقش رستم کمتر نیست.
مالک عزیز
ممنون از اینکه نظر خود را با پاسخ از ما به اشتراک گذاشتید. بله. همانطور که در متن هم اشاره شد، بواسطه ترجمه کتیبه های گنجنامه بود که کتیبه های بیستون هم ترجمه شد. اگر به آثار تاریخی کشورمان علاقه دارید، مقاله معرفی مجموعه گنجعلی خان را هم مطالعه کنید.
من یه بار تو ایام عید رفتم. خیلی شلوغ بود. بنظرم اشتباه کردن که یه دهکده تفریحی زدن براش. اینجوری اثر از ارزش میفته.
سیمای عزیز
ممنون که نظر خود را با پاسخ از ما به اشتراک گذاشتید. من دقیقا متوجه منظور شما نشدم. اگر منظور شما وجه اثر است، در تمامی دنیا در نزدیکی آثار باستانی و فرهنگی، امکانات تفریحی هم راه اندازی می شود.
اگر به آثار اینچنینی علاقه دارید، توصیه می کنم مقاله معرفی باغ شازده ماهان را هم مطالعه بفرمایید.